13 maja 2024
81. Rocznica Pacyfikacji Wsi Michniów
4 lipca 2024

Zielone Świątki

Od niemal stu lat zgromadzeni pod zielonym sztandarem kultywujemy piękną tradycję najważniejszego święta Ruchu Ludowego. Wierni tradycji Święta Ludowego.

Każdego roku w maju obchodzimy „Zielone Świątki”, które jednoczą mieszkańców wsi i kultywują tradycje ludowe. Zgodnie z tradycją tego dnia PSL w całej Polsce rozpoczyna obchody Święta Ludowego. To jedno z najpiękniejszych polskich świąt wyrosłe w tradycji chrześcijańskiej, ludowej i narodowej. Nierozłącznie towarzyszy historii Polskiego Stronnictwa Ludowego. Inicjatywa powołania obchodów tego dnia została podjęta 30 maja 1903 r. jednogłośnie na posiedzeniu Rady Naczelnej w Rzeszowie.

Uroczystości obchodów Święta Ludowego są okazją do przypomnienia historii i kultywowania tradycji, ale i upomnienia się o interesy polskiej wsi.

Powstali z kolan w walce o swoją wolność i prawa

Ponad 120 lat temu nastąpiła znaczna aktywizacja polityczna chłopów, którzy w 1931 stanowili 60 % ludności kraju. Dzięki działalności oświatowej ludowców chłop zrozumiał swoją wartość. Wyzbywając się kompleksów wobec „dobrze urodzonych”, chłopi zaczęli odważnie upominać się o swoją wolność i prawa. Stał się otwarci na hasła niepodległościowe – marzyli o wolnej i demokratycznej Polsce, w której będą współgospodarzami. Ugrupowania chłopskie włączyły się w tworzenie nowych struktur państwa.

Ruch Ludowy od początku skupiał się na budzeniu świadomości narodowej chłopów, ale również ukształtowaniu postawy patriotycznej i wychowaniu w umiłowaniu ojczyzny. Kamieniem węgielnym postawy Ludowców były wartości narodowe, chrześcijańskie i ludowe. Ważnym punktem kształtującym świadomość i tożsamość rodzącego się ruchu były symbole i tradycje, które stanowią o tożsamości każdej społeczności.

Pod sztandarem „Żywią i bronią”

Jednym z najważniejszych i najbardziej charakterystycznych elementów naszej historii pozostają Święta Ludowe. Jego obchody wyrosły z tradycji hołdu zbrojnemu czynowi chłopskiemu kosynierów Tadeusza Kościuszki. Były upamiętnieniem zwycięstwa pod Racławicami. Co roku chłopi mieli wspominać chlubną historię w rocznicę bitwy.

Pierwsze obchody Święta Ludowego – w 1904 r. – przypadły na 110. rocznicę Racławic. Tłumy zebranych w podniosłej atmosferze wspólnie śpiewały pieśni patriotyczne i gromadziły się na uroczystych wiecach. Wspólnie świętowano pod sztandarem „Żywią i bronią”. Hasło, nie tylko silnie rozbudzało ducha narodowego wśród galicyjskich chłopów, ale też wzmacniało poczucie godności i potrzebę walki z niesprawiedliwościami społecznymi.

W latach następnych obchody Święta Ludowego były naznaczone wydarzeniami w Królestwie Polskim. Ważnym elementem stało się krzewienie myśli ludowej i wsparcie dla chłopów pod rosyjskim zaborem. W latach 1905-1906 organizowano kwesty pieniężne na rzecz Polskiego Związku Ludowego (partii chłopskiej w Królestwie Polskim) oraz dla młodzieży upominającej się o polskość szkoły w zaborze rosyjskim. Po tych wydarzeniach nastąpiła długa przerwa w świętowaniu.

Czterolistna koniczynka – symbol szczęścia i nadziei

Do celebrowania tradycji Święta Ludowego zaczęto powracać w niepodległej Polsce. Nowym rozdziałem historii Święta Ludowego były lata walk z sanacją po 1926 r. W tym okresie narodził się także kolejny ważny symbol Ruchu Ludowego – czterolistna koniczynka. Taki wzór partyjnej odznaki został przyjęty przez Stronnictwo Chłopskie w 1927 r. Szybko stał się najważniejszym atrybutem nie tylko Ruchu Ludowego w Polsce, ale także wśród europejskich ugrupowań.

Historia mocno naznaczyła Ludowców w latach międzywojennych. Był to okres ciężkiej walki o demokratyczne rządy i sprawiedliwość społeczną. Uznano wtedy, iż Święto Ludowe powinno nieść za sobą większą głębię i szersze odniesienie społeczne. Nową datą obchodów uznano dzień Zesłania Ducha Świętego, czyli Zielone Świątki.

Święto Zesłania Ducha Świętego od pradawnych czasów towarzyszyło tradycji ludności wiejskiej. Uroczyście celebrowane dni były prawdziwym świętem chłopów. Wszystkie domostwa i podwórza przyozdabiano gałązkami brzozy, jesionu czy świerka. Wysypywano na ziemię zielony tatarak, świerczynę i kwiaty. Wielkie święto wiejskie wieńczyły procesje wokół pól z obrazami Matki Boskiej, którym towarzyszyły śpiewy.