Profesor Jerzy Stępień: Rządowe plany centralizacji przybliżają Polskę do wschodniego modelu zarządzania państwem
-Rządowe plany centralizacji przybliżają Polskę do wschodniego modelu zarządzania państwem, w którym nigdy nie było miejsca na samorządność terytorialną, charakterystyczną dla cywilizacji zachodniej – powiedział profesor Jerzy Stępień, podczas swojej wizyty w Kielcach na Forum Samorządowym.
Nawiązując do proponowanego ograniczenia liczby kadencji wójtów i burmistrzów stwierdził, że jest to zamiar niekonstytucyjny, sprzeczny z art. 31 ust. 3 Konstytucji, który określa w jakich okolicznościach może następować ograniczenie praw obywatelskich, a takim niewątpliwe są prawa wyborcze.
– W Polsce nie zaistniał żaden z warunków przewidzianych przepisami konstytucyjnymi, aby ograniczać możliwość pełnienia funkcji wójta, burmistrza czy prezydenta miasta. Konstytucyjne prawa wyborcze, a takim jest bierne prawo wyborcze, może ulec ograniczeniu wtedy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne z uwagi na zagrożenie bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw osób trzecich – powiedział profesor.
– Dzięki dwóm reformom udało się przywrócić Polsce samorząd, ale od czasu ich przeprowadzenia decentralizacja zatrzymała się. Teraz to się wręcz odwraca i samorządom odbiera się ich atrybuty – dodał Jerzy Stępień.
Profesor przypomniał podejmowane w różnych środowiskach działania na rzecz restytucji samorządności terytorialnej w Polsce jeszcze wtedy, gdy do przemian ustrojowych było daleko. Zwrócił uwagę, że decyzja o przywróceniu „małych ojczyzn” ich mieszkańcom zapadała w sejmie kontraktowym. Z tych też powodów nie wszystkie zamiary, jakie przyświecały twórcom reformy samorządowej można było zrealizować. Między innymi nie udało się stworzyć jednej silnej reprezentacji samorządu terytorialnego, za to mamy kilka różnych, których siła oddziaływania jest mniejsza niż mogłaby być.
Rozmowa z profesorem: Prof. Jerzy Stępień: Dwukadencyjność nie rozwiązuje żadnego problemu