Samorządy są współodpowiedzialne za tworzenie warunków do życia dla świętokrzyskich rodzin. Najważniejsze jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa, stabilizacji i wsparcie w trudnych momentach. Rodzina to najważniejsza komórka społeczna kształtująca wartości i przygotowująca do życia. Dlatego wspieramy rodziny szczególnie w czasie edukacji i wychowania dzieci. Zapewnimy bezpłatną opiekę przedszkolną i żłobkową, kluby malucha dla wszystkich dzieci w regionie świętokrzyskim. W 2007r. wskaźnik dostępu do przedszkoli wynosił 38%. Dziś jest to ok. 70%. Bardzo ważne są zastępcze formy wychowania rodzinnego jak rodzinne domy dziecka i rodziny zastępcze. Dużą rolę pełni w tym obszarze Świętokrzyski Ośrodek Adopcyjny - nadzorowany od 2012r. przez samorząd województwa. Od tego momentu w Świętokrzyskiem przeprowadzono z powodzeniem ponad 300 adopcji.
Istotnym problemem, z którym boryka się wiele rodzin jest uzależnienie od narkotyków i substancji psychoaktywnych. W istniejącej strukturze instytucjonalnej Świętokrzyskiego Centrum Psychiatrii i pozostałych ośrodków w regionie świadczona jest dla nich profesjonalna opieka ale brakuje oddziału detoksykacyjnego. Należy go utworzyć. W zakresie profilaktyki antynarkotykowej promujemy ideę pedagogów ulicznych (street workerów), którzy pozyskując zaufanie młodych prowadzą szeroko pojętą profilaktykę. Będziemy kontynuować działania w zakresie podnoszenia kompetencji kadr socjalnych w gminach i powiatach, zwiększenia efektywności ich pracy w trudnych przypadkach.
Szczególnym obowiązkiem państwa i samorządu jest troska o osoby niepełnosprawne. Większość tych zadań realizowanych jest w wyspecjalizowanych placówkach nadzorowanych przez powiaty ( w formie Domów Pomocy Społecznej, Środowiskowych Domów Samopomocy, Warsztatów Terapii Zajęciowej) lub niepublicznych.
Największym problemem rodziców dzieci niepełnosprawnych jest obawa o los dziecka po śmierci opiekuna. Dodatkowo troska o to jak sobie dziecko poradzi z samoobsługą w zaspokajaniu istotnych potrzeb życiowych. Problemem doros łych osób niepełnosprawnych staje się dostęp do rehabilitacji i bardzo często samotność. Obecnie niepełnosprawni muszą czekać na wyjazd na turnus rehabilitacyjny ze względu na to, że powiaty otrzymują z PFRON zbyt mało środków finansowych na ten cel. Rozwiązaniem które proponujemy jest zaadoptowanie/wybudowanie na terenie województwa Ośrodka umożliwiającego dzieciom i młodzieży zamieszkanie na pewien czas w mieszkaniach chronionych pod opieką specjalistów- a ich rodzicom wypoczynek- Obecnie z „Ustawy za życiem” nazywane jest to opieką wytchnieniową. Regularne spotkania w Ośrodku mogą również przyczynić się do rozwoju integracji społecznej oraz zwiększenia świadomościna temat niepełnosprawności.
Efektywną formą pomocy osobom z niepełnosprawnością są mieszkania chronione - treningowe, w których przy pomocy specjalistów osoby niepełnosprawne mogą szkolić swoje umiejętności samoobsługi oraz radzenia sobie z potrzebami życia codziennego nabywając aktywności społecznej oraz reaktywując swoje zainteresowania i umiejętności.
Obserwujemy, że obecnie w społeczeństwie występuje zbyt dużo w kłótni i sporów (o kawałek pola , dom..). Bardzo często prowadzi to do powstawania kryzysu w rodzinach i animozji uniemożliwiających konstruktywne rozmowy. Bazując na dobrych doświadczenia niektórych samorządów (np.Daleszyce) będziemy popularyzować tworzenie w gminach ośrodków mediacji rodzinnych - będących miejscem kultury dialogu i rozmowy odbywającej się z udziałem mediatora.
Zmiany demograficzne zachodzące w Świętokrzyskiem istotnie rzutują na sytuację ochrony zdrowia. Wydłużanie się średniego czasu życia skutkuje stałym wzrostem zachorowań na choroby wieku senioralnego i szybkim wzrostem zapotrzebowania na opiekę zdrowotną dla tej grupy osób.
Zmiany te dotykają także kadry medycznej. Średnie wieku lekarzy i pielęgniarek przekraczają 50-55 lat. Od lat system ochrony zdrowia boryka się z niedoborem wykwalifikowanej kadry medycznej. Jedną z jej przyczyn jest emigracja młodych lekarzy i pielęgniarek, którzy za granicą znajdują korzystniejsze warunki płacowe. Stąd od lat samorząd województwa wspiera kształcenie medyczne na Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach, traktując je jako czołowe zadanie dla regionu (od 2015r. na UJK funkcjonuje utworzony przy wsparciu województwa kierunek lekarski).
Wyzwaniem dla podmiotów leczniczych i nadzorujących je samorządów jest stale pogarszająca się sytuacja finansowa, która spowodowana jest niedoszacowaniem większości procedur medycznych przez NFZ. Samorządy mają ograniczone możliwości w kształtowaniu systemu finansowania ochrony zdrowia. Ale tam gdzie je mamy nie szczędzimy sił i środków aby poprawiać warunki leczenia w regionie świętokrzyskim. Od kilkunastu lat region ponosi znaczące nakłady na doposażenie szpitali wojewódzkich w najnowszy sprzęt i modernizację infrastruktury szpitalnej (od 2006r. - ponad 300 mln zł).
W prestiżowym rankingu Price Waters Coopers za 2016r. system jednostek ochrony zdrowia w naszym regionie został oceniony najwyżej w kraju pod względem efektywności i oceny samych pacjentów. W mijającej kadencji samorządu województwa nastąpiło dostosowanie podległych jednostek do świadczenia kompleksowego leczenia chorób będących plagą naszych czasów tj. kardiologicznych, neurologicznych, pulmonologicznych, nowotworowych, poprzez m.in. utworzenie Świętokrzyskiego Centrum Pulmonologii, doposażenie Świętokrzyskiego Centrum Kardiologii oraz Świętokrzyskiego Centrum Onkologii. Wyposażyliśmy podmioty lecznicze w sprzęt medyczny umożliwiający zastosowanie najnowocześniejszych metod diagnostyczno – leczniczych, czego przykładem może być doposażenie Świętokrzyskiego Centrum Onkologii w nowoczesny sprzęt do teleradioterapii, utworzenie w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym referencyjnego ośrodka opieki perinatologicznej czy też utworzenie w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Czerwonej Górze sal nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej. W Świętokrzyskim Centrum Psychiatrii w Morawicy zmodernizowano wszystkie oddziały.
Zapewniliśmy na terenie województwa, bez konieczności migracji do innych ośrodków, dostęp do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych w dziedzinie kardiologii interwencyjnej, kardiochirurgii, neurochirurgii czy referencyjnym ośrodku leczenia niepłodności, a także osobom wymagającym stałego wentylowania mechanicznego opiekę w nowo budowanym w tym celu Zakładzie Opiekuńczo - Leczniczym. Rozpoczęliśmy tworzenie Centrum Urazowego dla dorosłych przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym. Powstanie również specjalne Centrum Urazowe dla dzieci.
W kolejnych latach dalszy rozwój regionalnego systemu ochrony zdrowia musi odpowiadać na zmieniające się potrzeby zdrowotne mieszkańców naszego województwa.
Podejmowane działania w szczególności powinny być ukierunkowane na stopniowe zwiększanie roli opieki jednodniowej, ambulatoryjnej oraz domowej, przy jednoczesnym ograniczeniu opieki stacjonarnej, co wpłynie na zmniejszenie kosztów leczenia pacjentów oraz na szybkość i efektywność procesu leczenia. W placówkach powiatowych powinno nastąpić skoncentrowanie świadczeń stacjonarnych, które będą zapewniać ich kompleksowe oraz koordynowane wykonywanie na obszarze jednego lub kilku powiatów, w szczególności w zakresie oddziałów zabiegowych, co pozwoli na: optymalizację rozmieszczenia oddziałów szpitalnych, wzrost ilości wykonywanych zabiegów operacyjnych, wzrost wykorzystania łóżek szpitalnych i lepsze rozmieszczenie kadry medycznej oraz wzrost atrakcyjności zatrudnienia w poszczególnych podmiotach leczniczych.
Długoterminowa oraz paliatywno - hospicyjna opieka medyczna, powinna być realizowana na poziomie lokalnych społeczności w powiatach, co zapobiegnie odizolowaniu pacjentów od ich rodzin i środowiska domowego, a gdy będzie to niemożliwie zagwarantuje im warunki życia jak najbardziej zbliżone do warunków domowych. Należy dążyć do tego aby każdy samorząd powiatu zapewnił adekwatną dla swojej populacji ilość miejsc w placówkach opieki długoterminowej (zakładach opiekuńczo - leczniczych) realizowanej na terenie powiatu lub na obszarach ościennych. Będziemy realizować opiekę koordynowaną - pacjent leczony w danym szpitalu powinien mieć ustalony przez ten szpital plan dalszego leczenia, obejmujący m.in. rehabilitację i leczenie ambulatoryjne.
Nasze województwo należy do najczystszych ekologicznie obszarów Polski. 66% jego powierzchni zostało poddanych prawnej ochronie przyrody, co stawia nas na pierwszym miejscu w kraju. Bogata szata roślinna, rzadkie zbiorowiska roślinności to niewątpliwe atuty, którymi możemy się szczycić. Lasy na terenie województwa stanowią 28,3% ogólnej powierzchni. Od wielu lat podejmujemy wysiłki zmierzające do skutecznej ochrony walorów środowiskowych regionu.
Stan powietrza, mimo znaczącej poprawy nadal pozostawia wiele do życzenia. Największy problem w województwie świętokrzyskim nadal stanowi emisja powierzchniowa oraz niska świadomość społeczeństwa w zakresie zanieczyszczenia powietrza i skutków zdrowotnych z tym związanych, jak również przyzwolenie społeczne na spalanie odpadów w piecach domowych. Dlatego najważniejszym zadaniem samorządów w ochronie powietrza i walce ze smogiem będzie realizacja zadań zawartych w gminnych Programach ograniczenia niskiej emisji. Wyzwaniem dla państwa i samorządu jest trwałe wyeliminowanie smogu z naszego najbliższego otoczenia. Każdego roku smog zabija ok. 48 tys. Polaków. Nowoczesne piece są bardzo drogie. Wiele rodzin samodzielnie nie udźwignie takiego obciążenia. Dofinansowanie do zakupu pieców powinno wynosić do 75% kosztów a po spełnieniu kryterium dochodowego 100%.
W produkcji energii z odnawialnych źródeł energii można zauważyć znaczący trend wzrostowy. W latach 2014-2018 r. w Świętokrzyskiem zakontraktowano inwestycje w instalacje OZE na budynkach prywatnych na kwotę ponad 170 mln zł (środki programu Szwajcarskiego i RPO WŚ).
Niestety poważną barierą w rozwoju tej branży gospodarki są niekorzystne przepisy prawne. Zmieniona ustawa o OZE wyraźnie zahamowała bardzo pozytywny trend rozwoju energetyki prosumenckiej. Rozwój odnawialnych źródeł energii stwarza dodatkowe miejsca pracy na obszarach wiejskich, szczególnie przy potencjale jaki niesie wykorzystanie biomasy. Może to być doskonały sposób na dywersyfikacją dochodów mieszkańców obszarów wiejskich, bez uszczerbku dla produkcji rolniczej. Szacuje się, że w regionie posiadamy ok. 150 tys. odłogów i ugorów, na których można podjąć produkcje biomasy na potrzeby energetyczne ( areał ten można podwoić wykorzystując grunty koszone tylko po to aby uzyskać dopłaty unijne). Problemem w wykorzystaniu biomasy jest znikoma ilość biogazowni, peleciarni, oraz brak gorzelni czy też agrorafinerii. Zużycie energii w Świętokrzyskiem wynosi ok. 24,8 PJ (petadżuli) a potencjał energetyczny rolnictwa świętokrzyskiego określa się na 57,9 PJ. Gdyby przyjąć produkcję na poziomie 10-15% wielkości hipotetycznej 5,8-8,6 PJ to oznaczałoby, że wykorzystując zasoby rolnicze można zaspokoić nawet 35% zapotrzebowania energetycznego regionu.
Dzięki temu ceny prądu spadną i powstanie kilka tysięcy nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich w Świętokrzyskiem. Odnawialne źródła energii ciągle napotykają na szereg barier, głównie rynkowych przy konkurencji z konwencjonalnymi systemami energetycznymi. Przeszkody te często nie pozwalają na dostęp do rynku energii. Technologie OZE, pomimo małej skali i parametrów, coraz częściej dobrze pasują do obecnej infrastruktury, chociaż w dalszym ciągu tradycyjny przemysł energetyczny im się przeciwstawia. Koniecznym składnikiem tworzenia rynku odnawialnych źródeł energii jest pomoc finansowa w postaci subsydiów i zachęt podatkowych oraz dostępność funduszy, a przede wszystkim stabilne prawo.
W dalszym ciągu dużym problemem w naszym województwie jest czystość wód oraz bezpieczeństwo powodziowe. Coraz gorsze wyniki jakości wód podziemnych i brak wyraźnej tendencji poprawy jakości wód powierzchniowych powodują m.in. ciągłe niedostatki lokalnych systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych, bardzo wysoka dysproporcja pomiędzy siecią wodociągową, a kanalizacyjną oraz nieszczelne szamba. Unijna pomoc finansowa pozwala na eliminację tego zagrożenia. Z roku na rok samorządy realizują coraz więcej inwestycji w zakresie kanalizacji komunalnej; od 2014 roku zostało wybudowane blisko 550 km. Obecnie na terenie województwa świętokrzyskiego mamy 13.510,9 km sieci wodociągowej, co daje średnio 95,85% zwodociągowania województwa, natomiast długość sieci kanalizacyjnej wynosi 6.145,87 km, co daje nam 64,58% skanalizowania.
Po bolesnych doświadczeniach powodzi, region od wielu lat inwestuje w zabezpieczenie przeciwpowodziowe. Wykorzystujemy do tego środki z UE, Banku Światowego, Banku Rady Europy i budżetu państwa. Wartość wykonanych i zakontraktowanych prac (Węzeł Sandomierski) wynosi blisko 300 mln zł. W najbliższych latach najistotniejsze do wykonania będzie zabezpieczenie przeciwpowodziowe rejonu Połańca i Nowego Korczyna.
Nieocenioną pomoc w budowanie szeroko rozumianego bezpieczeństwa wnoszą Ochotnicze Straże Pożarne. W naszym województwie funkcjonuje 850 jednostek OSP z czego 216 należy do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Samorządy od lat wspierają zakupy inwestycyjne dla jednostek OSP, modernizację strażnic i kursy kwalifikowanej pierwszej pomocy przedlekarskiej. W latach 2014- 2018 samorząd województwa przeznaczył na ten cel ponad 2,6 mln zł. W ramach RPO WŚ dofinansowaliśmy zakup kilkudziesięciu samochodów pożarniczych dla jednostek z KSRG na kwotę 17,6 mln zł.
W kolejnych latach planujemy inwestycje w podnoszenie sprawności bojowej strażaków poprzez zakupy sprzętu ratowniczego (m.in quady dla jednostek zlokalizowanych w pobliżu wałów przeciwpowodziowych), poprawę bazy lokalowej, szkolenia przeciwpowodziowe i KPP, umundurowanie bojowe dla strażaków.
Świętokrzyskie od lat zajmuje czołowe lokaty w Polsce jeśli chodzi o poziom bezpieczeństwa. Ale wpływ na to ma nie tylko Policja Świętokrzyska, której wysiłki trzeba docenić ale również postawa władz samorządowych budująca powszechną kulturę współodpowiedzialności za bezpieczeństwo w regionie. Od prawie 20 lat lat wspólnie z samorządami i policją organizujemy konkurs Bezpieczne Świętokrzyskie, w którym nagradzamy najbardziej aktywne na tym polu samorządy i organizacje pozarządowe. Z rozmów z mieszkańcami wynika, że to właśnie poczucie bezpieczeństwa ma dla nich największe znaczenie. Istotny wpływ na budowanie poczucia współodpowiedzialności za bezpieczeństwo mają organizowane przez policję od 2012r przy udziale mieszkańców, debaty na szczeblu gminnym, powiatowym i regionalnym.